Miloš Obilić (takođe, ponegde, i Miloš Kobilić; u nekim izvorima) je bio srpski vitez, iz srednjeg veka, koji se često spominje i u srpskoj epskoj (junačkoj) poeziji
Miloš Obilić (takođe, ponegde, i Miloš Kobilić; u nekim izvorima) je bio srpski vitez, iz srednjeg veka, koji se često spominje i u srpskoj epskoj (junačkoj) poeziji.
Najpoznatiji je kao vitez koji je ubio turskog sultana Murata Prvog u Kosovskoj bici 1389.
Ovde navodimo neke različite činjenice o ovoj ličnosti i njegovom liku, stvarnoj ličnosti i legendarnom liku.
A, zaista, ima, tu, više razlika...
Nešto se zna, nešto, samo, naslućuje, a, verovatno, nešto će ostati i tajna - što je i razumljivo jer se neke činjenice nalaze u turskim arhivama koje su "udešene" prema politici onog vremena jer, ne treba smetnuti s uma, u bici je smrtno nastradao veliki sultan Murat Prvi čiji će ga stariji sin Bajazit (Bajazid) naslediti (uzgred: prvi "potez" novog sultana Bajazita, bio je da ubije rođenog brata Jakupa (Jakuba) da ne bi došlo do borbe oko prestola!). Da li će, jednog dana, "a, možda, i pre", "izroniti" nešto do sad nepoznato o onom srpskom junaku koji je smrtno ranio sultana, ne zna se...
Dakle, sultan je ubijen u borbi, u jeku Kosovske bitke (u kojoj je poginuo i srpski knez Lazar). Murata je ubio neki srpski ratnik; izvori, istorijski, nijedan, dosad, poznat, ne navodi ime Miloš Obilić. Jednostavno, nema imena. Ni u srpskim (poznatim) ni u turskim ili nekim trećim izvorima. Kako se on zvao, tajna je! A da je postojao - postojao je, i te kako!...
Ima mišljenja - čitao sam ih - ali se, sad, ne sećam čim su potkrepljena - da je Miloš Obilić bio mlađi (od nje) i jedini brat Miice, knjeginje, supruge kneza Lazara, ali da se, navodno, taj podatak, u vreme kad je Bajazit preuzeo vlast, zataškao jer je Lazareva i Miličina peta kćer Olivera uzeta u Bajazitov harem! Može biti... Ali, kako to dokazati, razrešiti bez valjanih podataka... u tami istorije...
Miloš gigant!
U narodnim epskim pesmama i legendama, Miloš je slavljen kao heroj natprirodnog rođenja i snage (njegova majka je bila vila ili je njegov otac bio zmaj; Miloš je dobio svoju snagu od kobiljeg mleka, od čeg potiče njegovo prezime Kobilić ili Kobilović). Imao je izuzetnog konja po imenu Ždral. (O poznatim konjima u srpskoj istoriji i legendi biće poseban tekst u Sokobanja.com). Miloševi pobratimi su bili Milan Toplica i Ivan Kosančić, a njegova verenica ili žena je bila Mara, kćer kneza Lazara Hrebeljanovića i kneginje Milice.
Prema najpopularnijoj verziji legende, 15. juna po julijanskom, odnosno 28. juna po gregorijanskom kalendaru, tokom Kosovske bitke (1389), Miloš je došao do turskog ratnog logora pretvarajući se da je prebegao na njihovu stranu. U pogodnom trenutku, kad ga je sultan primio u svom šatoru, on ga je smrtno ranio nožem „od učkura do bijela grla“. Prema turskim izvorima, međutim, sultan Murat Prvi je ubijen posle bitke, kad je neki (?!) srpski vojnik (?!) koji se pravio mrtav - ubio sultana kad mu se približio!... Što je više nego naivno, da ne kažemo smešno!...
oOo
Često se, među Srbima, postavlja i ovakvo pitanje: da li je Miloš stvarno postojao... ili je izmišljen lik ("neverne tome"!).
Evo nekih, malo pažnje...
Smatram da je...
Smatram da je junak pod imenom Miloš Obilić postojao. Jer, ako nije, onda bi se trebalo zapitati i da li su postojali Jugovići, Milan Toplica, a i sam knez Lazar i Vuk Branković jer je opisivan kao njihov savremenik. Ukoliko su oni postojali, što bi neko prosto izmislio lik Miloša Obilića i "stavio ga" u njihovo vreme? Jedino ako je cilj bio da se tačno zna ko je ubio poznatog Murata, pa je izmišljen. Ali ja u to ne verujem.
Onda je mit i Kneževa večera vojvoda i sve ostalo vezano za njih...
Jugovići su izmišljene ličnosti...
Ja sam - nastavlja drugi "stručnjak za pitanja istorije" - mišljenja da su Jugovići i Toplica Mstvarno izmišljeni, tj., ne postoje istorijski dokazi koji bi potvrdili njihovo postojanje...
To se ne može reći za kneza Lazara i Vuka Brankovića, naravno, niko, to, ni ne tvrdi.
Za Obilića nisam siguran, ali mislim da ako je postojao - tu postoji određena doza neistine (tj., izmišljenih elemenata koji su dodati, kasnije, kroz narodne priče i pesme, poput Jugovića, Toplice Milana i Kosančić Ivana).
Koliko znam...
Koliko znam, prezime Kobilić, postojalo je u Raguzi (Dubrovniku) u 14. veku, u Zagrebu u 15. veku, dok je Kobiljačić vladarski rod u trebinjskom kraju 14. i 15. veka.
Miloša nema do kraja 17. veka!
A što se Obilića, tiče, zanimljivo je što istorijski izvori ne pominju Miloša Obilića sve do kraja 17. veka. U ranijim izvorima, Muratov ubica se zove Miloš Kobila, Biliš Kobila, Miloš Kobilić, Miloš Kobilović, Miloš Koviljić, a prvi turski izvori posle Kosovske bitke, samo govore o "nekom kaurinu", "nekom neverniku"... tj., kao da je njegovo ime namerno prećutano jer je malo verovatno da Turci nisu saznali ko im je ubio sultana! Tim pre što su dobili bitku!...
Velimir Milanović piše da u narodnom predanju Kobilić ili Kopilić je desemantiziran u Obilić kako bi se izbegla asocijacija na reč kobila. Piše, Milanović:
"Ne insistirajući na tačnoj etimologiji prezimena Kobilić, naglašavam da bi trebalo svestrano ispitati ovaj osnov da bismo bili načisto da li je ono "čobanskog" porekla, ili, recimo, da je slično kao i žensko ime Kamila, semantički vezano za kobilje mleko. Kobilje mleko je, prema arapskom putopiscu Ibn-Rastehu, pio i njime se hranio slovenski knez Svetopluk iz 10. veka, pa je ova činjenica možda upotrebljena analoški (po sličnosti) i za Miloša Obilića."
Može biti...
oOo
Ko je Miloš Obilić?
Miloš Obilić je najveći srpski junak od kad postoje Srbi i Srpstvo (nekad se pisalo Srbstvo!).
O Milošu Obiliću je napisano i ispevano više nego o bilo kom drugom Srbinu - izuzev Tesle.
U čem je veličina ovog srpskog junaka nad junacima? Odgovor je: u održanoj reči!
On je dao svoju reč uoči bitke! I održao je!...
Zašto je, upravo, on proglašen najvećim od najvećih junaka?
Da bismo odgovorili na poslednje pitanje, moramo znati ko je bio na drugoj strani protiv koje je Miloš ustao i učinio junačko delo.
"Ja nevjera nikad nisam bio,
Nit` sam bio niti ću kad biti!
Nego, sjutra, mislim, na Kosovu,
Za hrišćansku vjeru poginuti!"
Miloš je uoči Kosovske bitke (1389) bio optužen i pod sumnjom da će izdati srpskog kneza Lazara (u pesmama cara!), ali je Miloš, pred svima, dao zavet - zakletvu - položio svoju reč da će svojom rukom i mačem presuditi tuskom sultanu Muratu!
"Sjutra jeste lijep Vidov danak,
Viđećemo u polju Kosovu
Ko je vjera, a ko je nevjera!"
A ko je bio turski sultan Murat?
Murat Prvi je imao nadimak "Bogu Ravan". On je sin Orhana Prvog i vizantijske princeze Helene (Jelene). Postao je sultan 1359 (30 godina pre Kosovske bitke!) a posle smrti svog oca Orhana. Upravo je Murat Prvi udario temelje Osmanlijskom Carstvu. On je nosilac prve titule "Sultan" od 1383 (6 godina pre Kosovske bitke!). (Uzgred, Turci su, pre Kosovske bitke, dva puta izgubili bojeve sa Srbima, tj., Srbi su ih porazili kod Pločnika i kod Paraćina!).
Murat Prvi je, zatim, ustanovio janjičare (janičare), "stajaću vojsku", prvu profesionalnu vojsku u istoriji, organizovao je tursku Vladu ("Divan").
On je osnivač vojnog i civilnog sistema pravde u Turskoj.
Borio se - u isto vreme! - protiv Srba, Mađara, Bugara, Emirata, Mongola u Maloj Aziji...
U svim istorijskim enciklopedijama piše da je ovog prvog turskog sultana i, možda, najvećeg i najznačajnijeg Turčina (pored Sulejmana Veličanstvenog i Ataturka) ubio, u boju na Kosovu, Srbin - Miloš Obilić, a ubio ga je jer je održao svoju datu reč!
"Miloš zgubi tirskog car-Murata
I Turaka dvanaest hiljada,
Bog da prosti ko ga je rodio!
On ostavi spomen rodu, srpskom,
Da se priča i pripovijeda
Dok je ljudi i dok je Kosova!"
oOo
